Tomasz G
VIP
Dołączył: 14 Wrz 2011
Posty: 2041
Przeczytał: 0 tematów
Pomógł: 1 raz Ostrzeżeń: 1/5
|
Wysłany: Czw 17:14, 29 Paź 2020 Temat postu: Reformacja - koscioly protestanckie ... |
|
|
Reformacja - koscioly protestanckie ...
Protestanci roznych wyznan ( Luteranie Kalwini itp.) obchodza 31 pazdziernika Swieto Reformacji. Swieto odwoluje sie do wydarzenia sprzed 500 laty, kiedy to augustianski mnich i profesor teologii, ks. dr Marcin Luter, dnia 31 pazdziernika w 1517 roku przybil na drzwiach Kosciola Zamkowego w Wittenberdze 95 tez skierowanych przeciwko naduzyciom w kosciele . Sensem i rola Reformacji, jako wydarzenia religijnego bylo zapoczatkowanie powrotu do biblijnego nauczania w chrzescijanstwie .
Chociaz wiadomo ze juz duzo wczesniej byly ruchy i koscioly Biblijne i reformacyjne np. Kosciol Celtycki ... sw Patryka i Kolumbana ten kosciol czesto swiecil np sobote ... Anglia-Walia- Szkocja Irlandia ( mozliwe ze od I w a na pewno od V do XII w ) czy Katarzy albo Waldensi wloscy i francuscy kupca Piotra Waldo ( XII i XIII w ) czy Angielscy Lollardowie ksiedza Jana Wiklifa ( XIV w ) lub w Czechach ( XV w ) Husyci ksiedza Jana Hus wszystkie te ruchy chcialy reformacji kosciola katolickiego ( niestety caly czas z nimi walczyla inkwizycja ) koscioly Waldensow i Husytow istnieje do dzis choc sa bardzo male Waldensi podobnie ... Anabaptysci i ich spadkobiercy Baptysci (np Baptysci Dnia 7 - go ) czasem swiecili sobote tak jak dzis Kosciol ADS itp ....
Mariusz Agnosiewicz
W tzw. Zlotym Wieku Polska byla krajem tolerancyjnym. Schronienie i moznosc dzialania znajdowalo tutaj wiele wyznan w innych krajach przesladowanych. Wraz z rozkwitem reformacji najpierw zawitali do Polski luteranie, ktorzy zdobyli wyznawcow glownie wsrod mieszkancow miast. Pozniej pojawili sie kalwini za ktorymi opowiedziala sie szosta czesc stanu szlacheckiego, jego elita intelektualna wyksztalcona na zachodnich uniwersytetach, ta ktora wiodla prym w ruchu egzekucji dobr i praw, wymierzonym w naduzycia magnaterii oraz kleru. Z czasem pojawili sie anabaptysci (menonici), bracia czescy, bracia polscy (socynianie). Przez pewien czas protestantyzm mial w Polsce przewage, jesli idzie o publiczne wplywy
W 1570 r. zawarto ugode sandomierska w sprawie tolerancji religijnej w kraju. Ugoda nie obejmowala jednak braci polskich. Pierwsza polska quasi-konstytucja, Artykuly henrykowskie (1573) zawiera trzezwy oglad sprawy w kwestii wynagrodzen urzednikow Rady Senatorow: "Ci maja miec opatrzenie ze skarbu naszego i potomkow naszych: biskupi z ruskich krajow i swieckiego stanu senatorowie (...); a panowie duchowni krajow polskich tego nie potrzebuja, gdyz sa dobrze opatrzeni" (pkt . Zwienczeniem ruchu egzekucyjnego bylo uchwalenie tzw. konfederacji warszawskiej, 28/29 stycznia 1573 r. Byl to akt, ktory wprowadzal oficjalnie wolnosc sumienia w Rzeczypospolitej, zakaz przesladowania za wiare, wprowadzal wolnosc religijna. Byl to pierwszy taki akt w Europie. Episkopat katolicki nigdy nie uznal waznosci tej ustawy. Byl to szczytowy moment wplywow Reformacji w Polsce, ktora jak zaden inny kraj europejski cieszyla sie tolerancja religijna, ktora jako jeden z niewielu krajow dawala schronienie przesladowanym, ktora nie zaznala potwornych wojen religijnych pustoszacych Francje i Niemcy tego okresu. Mowilo sie wowczas, ze jesli szukasz jakiejs zaginionej religii — zagladnij do Rzeczypospolitej.
Jednak krol Zygmunt III Waza w duzej mierze uniezaleznil sie od popierajacej go „partii", wynoszac do wysokich stanowisk jej wrogow. Rzadzil przy pomocy senatu, ktorym z kolei dyrygowali biskupi. W reakcji na to wybuchl bunt szlachecko-protestancki zwany „rokoszem Zebrzydowskiego" (1606-1609). Krolowi zarzucano faworyzowanie jezuitow i dazenia absolutystyczne. Domagali sie nie tylko wybieralnosci urzednikow ziemskich, ale i wygnania jezuitow z kraju. O wszystkim zadecydowala bitwa pod Guzowem. Wojska krolewskie ruszyly do ataku z okrzykiem „Jezus, Maryja!", rozbijajac przeciwnika, zadajac tym samym smiertelny cios rokoszowi.
Jan III Sobieski zmienil na czas swego panowania polityke religijna swoich poprzednikow z XVII w , np. Zygmunta III Wazy i Jana Kazimierza ktorzy z powodow religijnych czasem wtracali do wiezien za wyznawana wiare czlonkow roznych spolecznosci protestanckich ( jesli nie byli to ludzie ze szlachty ) za krola Jana III Sobieskiego np. chodzilo o kwakrow wtraconych do wiezien w Gdansku . Niestety jeszcze w XVIII w mozna bylo w Rzeczypospolitej dostac sie do wiezienia za zmiane wyznania z katolickiego na inne , byl to smutny owoc zwyciestwa ideologii kosciola katolickiego w Polsce i jeden z wielu powodow upadkow i rozbiorow panstwa . Panstwa ktore w czasach swojego zlotego wieku czyli od XIV do XVII w bylo znane jako kraj wolnosci i tolerancji w calej Europie !
Ludzie Reformacji ....
Jan Laski
Jan Laski to najwybitniejszy dzialacz reformacji w Polsce byl bratankiem Prymasa Polski Jana Laskiego .
Urodzony 1499 r. w Lasku. Dobrze wyksztalcony, studiowal w Wiedniu i Wloszech, gdzie zdobyl doskonale wyksztalcenie humanistyczne. Zaprzyjaznil sie z wybitnymi intelektualistami epoki, m.in. z Erazmem z Rotterdamu i poznal rowniez Filipa Melanchtona i Ulricha Zwingliego.
Byl duchownym kosciola katolickiego ale w 1539 r. stal sie zwolennikiem reformacji. Organizowal wspolnoty ewangelickie we Fryzji, a nastepnie w Anglii, w duchu kalwinizmu, ktorego stal sie zwolennikiem. Jego dzialania w duzym stopniu byly podstawa ksztaltujacego sie pozniej w Anglii ruchu purytanskiego.
Jan Laski napisal wlasny katechizm, ktory stal sie podstawa "Katechizmu haidelberskiego", obowiazujacego w Kosciele ewangelicko - reformowanym czyli Kalwini .
W 1556 r. powrocil do Polski. Usilowal laczyc wszystkie nurty polskiego protestantyzmu w jeden polski Kosciol narodowy. Plan jednak nie powodl sie. Laski osiadl w Pinczowie, ktory stal sie wielkim centrum polskiego kalwinizmu. Zmarl 8 stycznia 1560 r. w Pinczowie. Upamietniony jest na pomniku reformacji w Genewie.
Protestanckie koscioly w RP ...
Kosciol Ewangelicko-Augsburski w RP – 80 tysiecy wiernych
Kosciol Zielonoswiatkowy w RP – 23 tysiace wiernych
Kosciol Adwentystow Dnia Siodmego – 9,7 tysiaca wiernych
Kosciol Chrzescijan Baptystow – 6,5 tysiaca wiernych
Kosciol Chrystusowy w RP – 6 tysiecy wiernych
Kosciol Nowoapostolski – 5 tysiecy wiernych
Kosciol Ewangelicko-Metodystyczny – 4,5 tysiaca wiernych
Kosciol Bozy w Chrystusie – 4,1 tysiaca wiernych
Kosciol Ewangelicko-Reformowany – 3,5 tysiaca wiernych
Chrzescijanska Wspolnota Zielonoswiatkowa – 3 tysiace wiernych ,
Kosciol Wolnych Chrzescijan – 2,8 tysiaca wiernych
Kosciol Chrystusowy w Polsce – 2,4 tysiaca wiernych
Kosciol Chrzescijan Wiary Ewangelicznej – 2 tysiace wiernych
zrodla rozne ksiazki i internet ...
Ps :
Wladyslaw Polok - Znaczenie reformacji w rozwoju kultury polskiej
https://youtu.be/6NgXavpQO1w
Post został pochwalony 0 razy
|
|